زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

مجمل عرضی





لفظ دارای اجمال ناشی از عوامل بیرونی، مجمل عرضی نام دارد.


۱ - توضیح



مجمل عرضی، از اقسام مجمل حقیقی و مقابل مجمل ذاتی بوده و به لفظی گفته می‌شود که فی نفسه بدون دخالت عامل خارجی در عرف و لغت معنای روشنی دارد و اجمال آن از عوامل خارجی ناشی می‌شود، مانند: کلمه «مختار» که مشترک لفظی میان اسم فاعل و اسم مفعول است، گرچه قبل از اعلال اجمالی ندارد، اما پس از اعلال مجمل می‌گردد، و یا مثل لفظ عامی که به وسیله مخصص مجهولی، تخصیص زده شود، مانند: «اکرم العلماء الا بعضهم»؛ در این جا «العلماء» که عام است معنای روشنی نزد اهل عرف و لغت دانان دارد، اما چون با مخصص مجملی مانند «بعضهم» تخصیص خورده و معنای «بعض» روشن نیست، اجمال مخصص به عام سرایت می‌کند و آن را نیز مجمل می‌نماید.

۲ - پانویس


 
۱. صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج۳، ص۴۴۴.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۲۱۹.    
۳. حیدر، محمد صنقور علی، المعجم الاصولی، ج۲، ص۴۵۸.    


۳ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۰۳، برگرفته از مقاله «مجمل عرضی».    

رده‌های این صفحه : مجمل حقیقی‌




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.